Thói quen dụi mắt nhiều và những tác hại khôn lường
Dụi mắt là một phản xạ quen thuộc của số đông chúng ta khi có dị vật bay vào mắt, bị ngứa, hoặc với nhiều người, mỏi mắt cũng… dụi. Tuy nhiên, ít người chịu nghiêm túc ý thức đến thói quen xấu này. Vấn đề ở đây không phải là dụi mắt ít hay dụi mắt nhiều, mà là không được dụi. Hãy cùng Patrick Eyewear tìm hiểu xem tại sao chúng ta nên ngừng ngay hành động này nhé.
Không khí nóng ẩm ở Việt Nam, đặc biệt là vào mùa hè tạo điều kiện cho vi khuẩn, côn trùng sinh sôi. Ngoài ra, sự ô nhiễm của môi trường, với lượng bụi mật độ dày đặc tại các thành phố lớn cũng là cơ hội để những sinh vật gây hại cho mắt phát triển. Nguy cơ bị bụi, côn trùng “làm phiền” mắt khi đang chạy xe trên đường luôn tăng cao hơn so với các thời điểm khác trong năm.
Dụi mắt nhiều vì những lý do khác nhau, đặc biệt khi có dị vật bay vào mắt, là hành động rất phổ biến nhưng ít ai biết tác hại không lường của nó.
Bác sĩ Nghiêm Thị Thu Trang, khoa Mắt, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, nhận thấy, 30% các trường hợp dị vật bay vào mắt là trong lúc đang lái xe (xe máy). “Khi lái xe máy, mắt là nơi dễ “hút” vi khuẩn và côn trùng nhất. Các loài công trùng như kiến ba khoang, muỗi, bọ li ti sẽ bay trực diện vào mắt với lực mạnh nếu không được che chắn, bảo vệ”, bác sĩ Thu Trang lý giải.
Dụi mắt để lấy dị vật
Dụi mắt là phản ứng thường gặp để cố gắng đẩy dị vật ra. Tuy nhiên, hành động này sẽ gây ra nhiều tổn thương cho mắt.
Nếu dị vật cứng như cát, mảnh sỏi, mảnh thủy tinh, dụi mắt khiến các dị vật này càng chà xát mạnh lên bề mặt, gây xước giác mạc và tạo đường cho vi khuẩn, nấm xâm nhập.
Nếu dị vật là côn trùng, hành động này khiến chúng tăng tiết nhiều độc tố. Dịch tiết của kiến ba khoang có thể làm bỏng giác mạc, mù lòa.
Ngoài ra, mọi người cũng có thói quen nhờ người khác thổi vào mắt để dị vật nhanh chóng “bay” ra ngoài. Bác sĩ cho biết cách làm này cũng gián tiếp làm mắt nhiễm trùng bởi ngay trong nước bọt của người thổi chứa rất nhiều vi khuẩn.
Nếu được xử lý đúng cách và kịp thời khi bị dị vật bay vào mắt, người bệnh sẽ giảm được các nguy cơ tổn thương nguy hiểm trên.
Cách lấy dị vật ra khỏi mắt
Bị côn trùng hay dị vật, hoặc bụi bay vào mắt, các bạn cần chú ý:
– Bình tĩnh dừng xe vào lề đường để tránh va chạm với các xe đang lưu thông. Tránh dụi mắt, thổi vào mắt.
– Với dị vật có kích thước bé cần nhỏ thật nhiều nước muối sinh lý vào mắt. Nếu không có nước muối sinh lý, người dân có thể dùng nước sạch để rửa mắt cho đến khi trôi toàn bộ dị vật ra ngoài, mắt không cảm thấy cộm.
– Dùng tăm bông sạch khéo léo lấy dị vật ra khỏi mắt.
– Nhỏ nước mắt nhân tạo để chóng làm lành vết thương và cung cấp dưỡng chất cho mắt.
– Nếu không có các vật dụng trên, hãy chớp mắt liên tục để mắt tự tiết ra nhiều nước mắt, giúp rửa sạch hốc mắt tự nhiên.
– Với dị vật lớn, sắc nhọn cần đến bác sĩ chuyên khoa mắt để gắp dị vật ngay lập tức để tránh gây tổn thương vĩnh viễn.
“Cách dự phòng tốt nhất là đeo kính mỗi khi ra đường. Điều đó sẽ giảm đáng kể nguy cơ bị côn trùng, bụi bay trực diện vào mắt. Nếu có, dị vật chỉ va đập vào trán, tròng kính hoặc gọng kính và ít gây tổn thương cho mắt”, bác sĩ Trang khuyến nghị.
Bên cạnh việc bị bụi bay vào mắt, hoặc dị vật bay vào mắt, phản xạ dụi mắt cũng thường thấy khi mắt bị ngứa.
Mắt bị ngứa. Dụi mắt nhiều có sao không?
Khi đôi mắt bị ngứa, những vết cọ xát từ việc dụi mắt có thể giải phóng nhiều histamin và làm cho tình trạng trở nên tồi tệ hơn. Cách tốt nhất để giảm ngứa mắt là tìm ra nguyên nhân và “diệt cỏ tận gốc”. Sau đây là 7 nguyên nhân chính gây ngứa mắt và những gì bạn có thể làm để cải thiện tình hình để không phải dụi mắt nhiều nữa.
Thực phẩm, động vật, dị ứng môi trường
Đôi mắt ngứa thường là dấu hiệu của viêm kết mạc dị ứng. Triệu chứng này là do cơ thể phản ứng với một số chất gây dị ứng, nó có thể bắt nguồn từ thực phẩm hay môi trường xung quanh. Mọi người cũng có thể bị ngứa mắt chỉ vì tiếp xúc với một con mèo hay chó.
Với các trường hợp trên, bạn có thể sử dụng thuốc kháng dị ứng có tác dụng xoa dịu các phản ứng dị ứng và giảm ngứa.
Khô mắt
Đây là tình trạng không có đủ nước để bôi trơn và nuôi dưỡng mắt, thường gặp phải ở người lớn tuổi. Trái ngược với một số nguyên nhân khác gây ngứa mắt, khô mắt là một tình trạng mạn tính phổ biến và cần được điều trị. Căn bệnh này gây nóng, ngứa hoặc đau nhức mắt, mờ tầm nhìn liên tục và chảy nước mắt.
Bạn có thể sử dụng nước mắt nhân tạo và tránh thuốc nhỏ mắt để giúp mắt được bôi trơn và giảm ngứa.
Mắt hồng
Nếu ngứa mắt kết hợp với màu hồng hoặc màu đỏ, chảy nước mắt, hoặc bất cứ triệu chứng đau mắt đỏ nào khác, bạn cần tìm đến bác sĩ nhãn khoa. Bạn có thể cần một liều thuốc kháng sinh, tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra hiện tượng mắt màu hồng.
Viêm mí
Từ ngữ chuyên ngành nhãn khoa là viêm bờ mi. Căn bệnh này gây ra tình trạng ngứa, đỏ, chảy nước mắt, bề mặt nhãn cầu sưng, khô. Nghiêm trọng hơn, nó có thể gây mờ mắt, viêm mô mắt (đặc biệt là giác mạc), hoặc rụng hết lông mi.
Đây là một trong những nguyên nhân gây ngứa, khiến cho chúng ta phải lấy tay dụi mắt nhưng lại ít người biết đến.
Mỏi mắt vì sử dụng các thiết bị điện tử
Hiện nay, con người thường xuyên tiếp xúc với các phương tiện kỹ thuật số. Tất cả thời gian phải tiếp xúc với màn hình điện thoại, máy tính làm cho mắt căng thẳng và cảm thấy ngứa.
Mắt căng thẳng cũng có thể gây ra mệt mỏi, đau đầu, khó tập trung, lâu dài có thể ảnh hưởng đến tầm nhìn của bạn. Để giảm căng thẳng cho mắt, bạn nên áp dụng quy tắc 20-20-20: Nhìn vào vật gì đó cách khoảng 20 feet (tương đương hơn 6 mét) trong 20 giây sau 20 phút sử dụng thiết bị kỹ thuật số.
Kính áp tròng
Nếu đeo kính áp tròng hàng ngày, bạn có thể bị ngứa mắt, sử dụng lâu dài sẽ làm tăng nguy cơ phát triển bệnh khô mắt, dị ứng. Điều đó khiến đôi mắt nhạy cảm, đỏ và ngứa. Lưu ý, khi bị ngứa mắt trong quá trình mang kính áp tròng, thay vì dụi mắt, bạn nên vệ sinh kính áp tròng đúng quy định. Xem thêm: Cách đeo kính áp tròng
Đối với người có tiền sử bị dị ứng hoặc các bệnh như hen, eczema hay viêm mũi cần thận trong khi sử dụng loại kính này.
Dụi mắt nhiều khi thấy mắt bị đỏ
Đôi khi mắt không bị ngứa, không bị đau do dị vật bay vào mắt, không bị mỏi, mà chỉ đơn thuần là bị đỏ, cũng khiến chúng ta “ngứa tay” và dụi mắt.
Hãy xem các nguyên nhân nào có thể gây đỏ mắt và xử lý phù hợp bạn nhé.
Tại sao bị đỏ mắt
Đỏ mắt là triệu chứng thường gặp, khiến bệnh nhân đến phòng khám chuyên khoa mắt. Đỏ mắt có thể biểu hiện ở nhiều mức độ, là triệu chứng cơ năng của nhiều bệnh lý khác nhau. Tính chất cấp cứu của đỏ mắt phụ thuộc vào các dấu hiệu kèm theo như giảm thị lực, đau nhức mắt, cộm chói mắt, tiền sử bệnh. Dưới đây là những nguyên nhân gây nên đỏ mắt và nguy cơ gây giảm hoặc mất thị lực.
1. Đỏ mắt xuất hiện đơn độc
Đỏ mắt không kèm theo giảm thị lực hoặc đau nhức mắt. Nguyên nhân do xuất huyết dưới kết mạc nhãn cầu, kết mạc cùng đồ do bệnh tăng huyết áp, do chấn thương kết mạc. Xuất huyết dưới kết mạc sẽ khỏi trong khoảng vài ngày hoặc vài tuần và không ảnh hưởng tới thị lực.
2. Một số trường hợp bị đỏ mắt kèm theo mắt có tiết tố
- Viêm kết mạc do vi-rut, vi khuẩn (Conjonctivites virales et bacteriennes)
- Viêm kết mạc do vi-rut, vi khuẩn có thể một mắt hoặc hai mắt. Mắt đỏ, chảy nước và nhiều tiết tố dính. Mi mắt có thể sưng nề, khó mở mắt. Thị lực không giảm.
- Viêm kết mạc do vi-rut có thể kèm theo viêm giác mạc, gọi là viêm kết – giác mạc và gây giảm thị lực. Sau quá trình viêm có thể để lại sẹo trên giác mạc và gây giảm thị lực vĩnh viễn.
- Viêm kết mạc do nguyên nhân dị ứng (Conjonctivites allergiques)
- Viêm kết mạc do nguyên nhân dị ứng thường biểu hiện kéo dài và 2 mắt. Các triệu chứng bệnh nhân cảm thấy khó chịu như cộm mắt, chói mắt, chảy nước mắt nhiều và khó mở mắt. Mi mắt có thể sưng nề và ít tiết tố dính. Một số trường hợp có kèm theo viêm mũi dị ứng hoặc hen.
Viêm kết mạc mùa xuân: Thường thấy ở trẻ trai, từ 7 tuổi đến 15 tuổi. Bệnh kéo dài nhiều năm, thỉnh thoảng có những đợt viêm cấp tính. Bệnh cần được theo dõi và điều trị tốt, đề phòng các biến chứng đe dọa giảm hoặc mất thị lực. - Viêm mi – kết mạc dị ứng do tiếp xúc: Đỏ mắt có kèm theo mi sưng nề và có bọng nước. Thường gặp nhất do thuốc tra tại mắt, mỹ phẩm, các hóa chất sử dụng trong sinh hoạt hoặc trong công việc. Bệnh nhân cần đi khám ngay để được bác sỹ tư vấn điều trị sớm, đề phòng biến chứng đe dọa giảm thị lực.
- Hội chứng Stevens-Johnson: Xảy ra khi người bệnh bị dị ứng với một loại thuốc uống, tổn thương của bệnh biểu hiện chủ yếu ở da và niêm mạc. Tại mắt, đỏ 2 mắt ở nhiều mức độ khác nhau biểu hiện tình trạng viêm kết mạc, có thể có hiện tượng hoại tử kết mạc, gây tình trạng khô mắt nặng. Ngay khi bị bệnh, đồng thời với việc điều trị các tổn thương toàn thân, việc chăm sóc và điều trị tại mắt là vô cùng cần thiết, phòng nguy cơ giảm thị lực và mất thị lực.
3. Đỏ mắt kèm theo đau nhức mắt
Tổn thương giác mạc: Khi có tổn thương giác mạc thì triệu chứng đau nhức mắt là triệu chứng khó chịu nhất, khiến bệnh nhân phải đi khám ngay. Kèm theo là các triệu chứng như đỏ mắt, chảy nước mắt, khó mở mắt. Nguyên nhân thường gặp gây tổn thương giác mạc như bị bụi hay vật lạ bay vào mắt. Ngay khi gặp tình trạng này, việc rửa mắt bằng nước sạch là cần thiết, tránh dụi mắt nhiều và dùng các vật để cố gắng lấy bụi, vật lạ ra khỏi mắt. Nếu không xử lý phù hợp sẽ dẫn tới loét giác mạc và nguy cơ nhiễm khuẩn nhiễm nấm giác mạc, gây giảm thị lực hoặc mất thị lực.
Viêm mống mắt thể mi hoặc màng bồ đào trước cấp tính: Là một cấp cứu trong nhãn khoa, tiến triển nhanh, cần được khám và điều trị sớm. Bệnh có thể thấy ở trẻ em và người lớn. Đỏ một mắt, mức độ nhẹ và thị lực có thể giảm ít trong 1 đến 2 ngày đầu, cho nên người bệnh dễ bỏ qua. Khi bệnh toàn phát, triệu chứng đỏ mắt, đau nhức mắt tăng nhiều và giảm thị lực nặng nề, nếu không được điều trị kịp thời sẽ gây mất thị lực.
Viêm thượng củng mạc hoặc viêm củng mạc: Triệu chứng đau nhức mắt ở mức độ nặng, kèm theo với triệu chứng đỏ mắt khu trú ở một vùng thuộc củng mạc (phần lòng trắng của mắt) là triệu chứng bắt buộc người bệnh phải đi khám. Bệnh viêm củng mạc có thể nằm trong bệnh cảnh toàn thân như viêm đa khớp, viêm cột sống dính khớp, các bệnh viêm mạch máu hoặc cũng có thể xảy ra sau phẫu thuật tại mắt hoặc sau chấn thương ở vùng củng mạc. Người bệnh cũng cần phải được theo dõi chặt chẽ và điều trị để phòng các biến chứng gây giảm và mất thị lực.
Bệnh glocom: Các triệu chứng đau nhức mắt dữ dội, nhìn mờ và đỏ mắt biểu hiện cơn glocom góc đóng cấp tính. Kèm theo bệnh nhân có thể đau nhức nửa đầu. Bệnh có nguy cơ gây giảm thị lực trầm trọng.
Chấn thương mắt: Các chấn thương mắt thường gặp như bỏng mắt do các loại hóa chất sử dụng trong sinh hoạt, trong phòng thí nghiệm hoặc trong công nghiệp; chấn thương mắt do các vật sắc nhọn hoặc không. Sau khi người bệnh bị chấn thương có các biểu hiện đau nhức mắt nhiều, nhìn mờ và đỏ mắt. Các tổn thương có thể gặp như viêm kết – giác mạc với các mức độ khác nhau, rách kết mạc, rách giác – củng mạc, lệch thủy tinh thể, đục vỡ thủy tinh thể, xuất huyết nội nhãn, bong võng mạc. Tiên lượng về thị lực của các trường hợp chấn thương mắt rất kém và có thể mất thị lực.
Loading...